ASO, ilościowo

Pomiar poziomu antystreptolizyn O (ASO) jest pomocny w określeniu, czy objawy chorobowe są wynikiem zakażenia bakteriami Streptococcus pyogenes. Ten patogen jest jedną z głównych przyczyn ostrego zapalenia gardła, infekcji skórnych, anginy, zapalenia płuc oraz szkarlatyny. Dodatkowo, 10 z 80 znanych serotypów paciorkowców wykazuje właściwości reumatogenne. Badanie polega na ocenie stężenia przeciwciał ASO, które są specyficzne dla egzotoksyny O produkowanej w dużych ilościach przez beta-hemolizujące paciorkowce grupy A. Przeciwciała ASO pojawiają się w surowicy w ciągu 1 do 3 tygodni po zakażeniu, osiągając najwyższy poziom między 3 a 6 tygodniem po infekcji. Streptolizyna O, która działa hemolitycznie i cytotoksycznie, sprzyja rozprzestrzenieniu się patogenu w organizmie. Test ASO jest szczególnie przydatny w diagnostyce ostrych stanów takich jak zapalenie wsierdzia, streptokokowy szok toksyczny, ostra gorączka reumatyczna oraz ostre zapalenie kłębuszkowe nerek. Czułość tego badania oscyluje w granicach 50-80%. Warto zaznaczyć, że około 20% pacjentów nie produkuje ASO w mierzalnych ilościach, podczas gdy około 5% zdrowych osób ma naturalnie podwyższone miano tych przeciwciał. W przypadku zakażeń błon śluzowych zaleca się wykonanie wymazu mikrobiologicznego. Ostateczne rozpoznanie zakażenia S. pyogenes opiera się na stwierdzeniu wysokiego stężenia ASO lub jego znacznym wzroście. W razie wątpliwości, wskazane jest powtórzenie testu po 2-3 tygodniach, zwłaszcza gdy istnieją objawy kliniczne przy niewielkich podwyższeniach ASO. Stężenie ASO poniżej 200 IU/ml uznaje się za prawidłowe, natomiast wartości przekraczające 250 IU u dorosłych i 333 IU u dzieci są traktowane jako podwyższone.