FT4

fT4 (wolna tyroksyna)

jest to hormon tarczycy, niezwiązany z białkiem transportowym. Jest jednym z podstawowych parametrów pozwalających na diagnostykę funkcjonowania tarczycy. Ocena wolnej formy hormonów tarczycy pozwala na wyeliminowanie wpływu poziomu białek transportujących.

Tyroksyna jako jeden z podstawowych hormonów tarczycowych, produkowana jest wyłącznie przez komórki pęcherzykowe tarczycy. W krwioobiegu ok. 0,03% T4 znajduje się w postaci wolnej (fT4), mogącej przenikać do wnętrza komórek i wywierać działanie biologiczne.
Podwyższone wartości tyroksyny mogą świadczyć o nadczynności tarczycy, analogicznie – wynik poniżej wartości referencyjnych, sugeruje niedoczynność tarczycy.
Wolna tyroksyna może odzwierciedlać całkowitą wartość tyroksyny (T4) także w przypadku zmienionych ilości globuliny wiążącej tyroksynę. Wyniki mogą być zafałszowane w przypadku jeśli we krwi pacjenta znajdują się inne patologiczne białka, które mogą wiązać hormon lub w przebiegu innych chorób towarzyszących.

Hormony tarczycy wykazują działanie na gospodarkę lipidową oraz węglowodanową.

W stanie hipertyreozy– czyli nadczynności gruczołu tarczowego, zauważalne mogą być następujące objawy:
• hiperglikemia – hormony te stymulują rozpad glikogenu w komórkach, co prowadzi do wzrostu poziomu glukozy we krwi powyżej wartości referencyjnych
• spadek poziomu cholesterolu we krwi – hormony te mają działanie kataboliczne na tkankę tłuszczową
• zauważalny może być wzrost wydalania moczu

Hipotyreoza – niedoczynność tarczycy to stan, w którym tarczyca produkuje zbyt małe ilości hormonów: trójjodotyroniny oraz tyroksyny. Ma to wpływ na:
• funkcjonowanie gospodarki węglowodanowej – w warunkach prawidłowych hormony tarczycy przyspieszają wchłanianie węglowodanów w jelitach. W przypadku obniżonych ich stężeń dochodzi do obniżenia wchłaniania, co w konsekwencji prowadzi do hipoglikemii (poziom glukozy we krwi poniżej wartości referencyjnych)
• lipolizę w tkance tłuszczowej – przy niedoczynności tarczycy mamy do czynienia z osłabieniem lipolizy, co z kolei skutkuje podwyższonym stężeniem cholesterolu
• kumulację wody w organizmie, spadek wydalania m.in. wapnia.

Podczas interpretacji wyniku, należy pamiętać, że na wysokość stężenia TSH, T4, fT4, T3 oraz fT3, oprócz stanu czynnościowego tarczycy mają wpływ:
• wiek;
• dieta;
• pojemność białek transportujących hormony tarczycy;
• przyjmowane leki;
• choroby współistniejące.