Pomiar bilirubiny całkowitej we krwi jest istotnym narzędziem w diagnostyce oraz monitorowaniu chorób wątroby, dróg żółciowych i hemolizy. Bilirubina, barwnik żółciowy, powstaje z hemoglobiny w wyniku rozpadu erytrocytów, w komórkach wątroby, śledziony i szpiku. Występuje w postaci bilirubiny wolnej, niewystarczająco rozpuszczalnej w wodzie, oraz bilirubiny związanej, która powstaje w wątrobie po estryfikacji z kwasem glukuronowym.
Bilirubina wolna, nazywana też niesprzężoną, krąży z albuminą, nie przenika do moczu, ale może przekraczać barierę krew-mózg. Bilirubina związana, zwana sprzężoną, jest wydzielana do kanalików żółciowych. Proporcja bilirubiny wolnej do związanej wynosi zazwyczaj 2:1.
Hiperbilirubinemia, czyli podwyższenie bilirubiny, może wynikać z różnych schorzeń. Wzrost bilirubiny wolnej występuje przy hemolizie oraz cholestazie, natomiast bilirubina związana wzrasta w chorobach wątroby, wirusowych czy toksycznych. U noworodków w pierwszych dniach życia często obserwuje się żółtaczkę, spowodowaną wysokim stężeniem bilirubiny.
Krew powinna być pobierana na czczo w godzinach od 7.00 do 10.00. Wskazane jest, aby ostatni posiłek przed badaniem nie był spożyty później niż o 18.00 dnia poprzedniego.
