Glukoza

Stężenie glukozy w organizmie stanowi kluczowy wskaźnik oceny metabolizmu węglowodanów. Pomiar jej poziomu we krwi jest istotny dla wykrywania zaburzeń tolerancji glukozy, diagnozowania oraz monitorowania terapii cukrzycy. Dodatkowo, analiza stężenia glukozy jest stosowana w kontekście schorzeń takich jak choroby wątroby, problemy z trzustką, akromegalia, nadczynność kory nadnerczy, a także podczas leczenia sterydami.

Najważniejsze wskazania do badania to profilaktyka, diagnoza oraz monitorowanie cukrzycy. Badania koncentracji glukozy we krwi są przeprowadzane, aby ocenić nieprawidłową glikemię (poziom glukozy na czczo) oraz nietolerancję glukozy (test obciążenia glukozą).

Zaleca się, aby osoby należące do grupy ryzyka rozwoju cukrzycy, takie jak osoby otyłe, mało aktywne, z rodzinną historią cukrzycy, czy z hiperlipidemią, poddawane były badaniom przynajmniej raz w roku. Wskazania do wykonania badania obejmują również objawy cukrzycy, podejrzenie hipoglikemii oraz różnicowanie glukozurii. Diagnoza cukrzycy opiera się na wynikach przynajmniej jednego z pomiarów: przekroczenie 200 mg/dl w próbce pobranej o dowolnej porze dnia lub stężenie powyżej 126 mg/dl w próbce na czczo.

Regulacja stężenia glukozy w organizmie odbywa się za pośrednictwem hormonów, takich jak insulina, glukagon, glikokortykosteroidy, adrenalina oraz hormon wzrostu. Dlatego badanie poziomu glukozy ma zastosowanie także w ocenie metabolizmu węglowodanów w kontekście akromegalii, chorób wątroby i nadczynności nadnerczy. Próg nerkowy dla glukozy wynosi około 180 mg/dl; stężenia powyżej tej wartości mogą prowadzić do jej obecności w moczu, co określa się jako glukozuria.