Przeciwciała przeciwko antygenom jajnika

W diagnostyce niepłodności u kobiet oraz w przypadku zespołu przedwczesnego wygaszania jajników, wykonuje się badania w kierunku przeciwciał przeciwko antygenom jajnika. Te przeciwciała, znane jako AOA (ang. anti-ovarian antibodies), są związane zarówno z problemami z płodnością, jak i z zespołem przedwczesnego wygaszania funkcji jajników (POF).

Wykrywanie AOA ma szczególne znaczenie w kontekście pierwotnej niewydolności jajników, która może manifestować się zaburzeniami funkcji oraz produkcji komórek rozrodczych. Dodatkowo, ich obecność może być związana z autoimmunologiczną poliendokrynopatią, kiedy występują inne schorzenia autoimmunologiczne, takie jak zespół antyfosfolipidowy, choroba Gravesa-Basedowa, choroba Addisona czy cukrzyca.

Podwyższony poziom przeciwciał antyjajnikowych często obserwuje się u kobiet, które wielokrotnie korzystały z metod sztucznego zapłodnienia, co może sugerować postępujące problemy z płodnością. AOA mają zdolność uszkadzania tkanek jajników, co prowadzi do zmniejszenia produkcji hormonów płciowych. Charakteryzują się specyficznością wobec antygenów obecnych w komórkach jajowych, komórkach ziarnistych, otoczce przejrzystej oraz ciałku żółtemu.

W prawidłowych warunkach przeciwciała te mogą zakłócać proces zapłodnienia na etapie interakcji oocyt — plemnik, a także utrudniać zagnieżdżenie zarodka w błonie śluzowej macicy. W zabiegach in vitro, negatywne skutki działania przeciwciał przeciwko osłonce przejrzystej jajka są minimalizowane dzięki stosowaniu hodowli w środowisku wolnym od tych przeciwciał.