Kreatynina (eGFR)

Oznaczanie stężenia kreatyniny w surowicy jest istotnym elementem oceny funkcji nerek. Kreatynina powstaje w wyniku metabolizmu białek i, obok mocznika, stanowi jeden z głównych związków azotowych obecnych we krwi. W medycynie kreatynina służy jako uznawany marker biochemiczny do monitorowania stanu nerek. Ilość kreatyniny wydalanej z organizmu w ciągu doby jest uzależniona od masy mięśniowej pacjenta, płci, ogólnego stanu zdrowia, wieku oraz diety. Przy pomiarze stężenia kreatyniny uwzględnia się również masę ciała osoby badanej. Poziom kreatyniny w surowicy odzwierciedla funkcję nerek – wzrost stężenia świadczy o zmianach w przesączaniu kłębuszkowym (GFR, ang. glomerular filtration rate), a relacja ta ma charakter hiperboliczny. Wzrost stężenia kreatyniny powyżej górnej granicy normy zazwyczaj wskazuje na obniżenie GFR o około 50%. Wartość eGFR (ang. estimated glomerular filtration rate), czyli szacunkowego współczynnika filtracji kłębuszkowej, oblicza się na podstawie charakterystyk pacjenta, głównie dla osób powyżej 18. roku życia. Wynik eGFR jest automatycznie generowany wraz z wynikiem pomiaru stężenia kreatyniny. eGFR stanowi istotny wskaźnik wczesnych zmian w funkcjonowaniu nerek i jest powszechnie wykorzystywany w badaniach przesiewowych, jednak nie pozwala na ustalenie przyczyn ewentualnych patologii.