Homocysteina

Pomiar poziomu homocysteiny (HCY) jest istotny w ocenie ryzyka wystąpienia chorób związanych z miażdżycą i zakrzepicą. Zwiększone stężenie HCY w osoczu jest powiązane z wyższym ryzykiem takich schorzeń jak choroba wieńcowa, zawał serca, miażdżyca tętnicy szyjnej, miażdżyca tętnic obwodowych, miażdżyca tętnic mózgowych, udar mózgowy, zakrzepica żylna i zatorowość płucna. Oznaczenie poziomu HCY jest rekomendowane dla osób z podwyższonym ryzykiem chorób układu sercowo-naczyniowego, w tym pacjentów z nadciśnieniem, nadwagą, palących papierosy, z podwyższonymi lipidami, a także tych cierpiących na niewydolność nerek, cukrzycę, z zespołem metabolicznym lub z obciążoną historią rodzinną chorób sercowo-naczyniowych.

Homocysteina, będąca aminokwasem, powstaje w organizmie w wyniku metabolizmu metioniny i jest pośrednim produktem w procesie syntezy cysteiny. Może również uczestniczyć w wytwarzaniu metioniny przy udziale kwasu foliowego i witaminy B12. Niedobory witamin B12, B6 oraz kwasu foliowego mają wpływ na zwiększenie poziomu HCY.

Wysoki poziom homocysteiny może mieć także charakter wrodzony, jak ma to miejsce w przypadku homocystynurii czy polimorfizmów genu reduktazy metyleno-tetrahydrofolianowej. Homocysteina przyczynia się do degradacji oraz hamowania tworzenia kluczowych składników ściany naczyniowej, takich jak kolagen, elastyna czy proteoglikany. To prowadzi do zmian w architekturze naczyń krwionośnych, co wpływa negatywnie na ich funkcję. W przypadku wysokich stężeń HCY może zachodzić autoutlenianie, a także reakcje z reaktywnymi formami tlenu, co skutkuje uszkodzeniem komórek endotelialnych oraz podwyższa ryzyko powstawania zakrzepów.