Choroby przenoszone drogą płciową (ang. sexually transmitted infections, STI), popularnie nazywane wenerycznymi, to grupa chorób, które mogą przenosić się podczas kontaktu seksualnego. Są one wywoływane przez bakterie, wirusy lub inne mikroorganizmy. Przyczyną rozprzestrzeniania się tych chorób jest bezpośredni kontakt z płynami ciała, takimi jak wydzielina z narządów płciowych, krew, nasienie lub ślina.
Najczęstsze infekcje przenoszone drogą płciową to:
Chlamydia – wywoływana przez bakterię Chlamydia trachomatis. Często przebiega bezobjawowo, ale może prowadzić do powikłań w narządach miednicy mniejszej u kobiet i zapalenia najądrzy u mężczyzn.
Rzeżączka (gonorrhea) – wywoływana przez bakterię Neisseria gonorrhoeae. Może prowadzić do zapalenia narządów płciowych, ale również innych części ciała, takich jak gardło czy oczy.
Kiła (syfilis) – wywoływana przez bakterię Treponema pallidum. Jej objawy mogą obejmować owrzodzenie w miejscu penetracji, wysypkę po całym ciele, a w zaawansowanych przypadkach prowadzić do poważnych uszkodzeń narządów wewnętrznych i układu nerwowego.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C (hepatitis B/C) – wywoływane przez wirusy HBV i HCV. Zakażenie tymi wirusami może prowadzić do ostrego lub przewlekłego zapalenia wątroby.
Objawy STI
Choroby przenoszone drogą płciową mogą wywołać różnorodne objawy, które mogą się różnić w zależności od konkretnego rodzaju patogenu. Należy pamiętać, że niektóre infekcje mogą przebiegać bezobjawowo, dlatego też ważne jest regularne wykonywanie badań i rutynowe badania ginekologiczne.
Poniżej przedstawiamy kilka powszechnych objawów chorobowych takiej infekcji:
Nawracające zapalenia dróg moczowych (np. zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie cewki moczowej) – często towarzyszące nieprzyjemne uczucie pieczenia podczas oddawania moczu, częste parcie na pęcherz, ból w dolnej części brzucha.
Wysypki na narządach płciowych, wokół ust czy odbytu – mogą wystąpić plamki, grudki, przebarwienia lub pęcherzyki, które mogą być bolesne lub swędzące.
Wydzielina z pochwy lub cewki moczowej – zwykle o nieprzyjemnym zapachu i w kolorze żółto-zielonym.
Ból podczas stosunku płciowego – może być powodowany przez obecność infekcji w narządach płciowych.
Pieczenie, swędzenie lub obrzęk narządów płciowych – może występować podczas infekcji grzybiczych, takich jak drożdżyca.
Powiększenie węzłów chłonnych pachwinowych – może być objawem zakażeń przenoszonych drogą płciową.
Nawracające zapalenie gardła lub migdałków – może świadczyć o infekcji przenoszonej drogą płciową, takiej jak chlamydia lub rzeżączka gardła.
Ból lub krwawienie z odbytu – może być objawem infekcji przenoszonych drogą płciową, takich jak kiła lub infekcje wirusowe (np. opryszczka).
Jeśli występują jakiekolwiek objawy sugerujące infekcję przenoszoną drogą płciową, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem, przeprowadzić odpowiednie badania i otrzymać dopasowane leczenie.
Powikłania nieleczonych infekcji
Nieleczone choroby weneryczne mogą prowadzić do wielu powikłań i problemów zdrowotnych. Oto niektóre z nich:
Zapalenie miednicy: Jest to poważne stan zapalny, który może występować u kobiet z nieleczonymi infekcjami bakteryjnymi, takimi jak chlamydia lub rzeżączka. Może prowadzić do uszkodzenia narządów rodnych, jajników i macicy oraz powodować przewlekłe bóle miednicy.
Niepłodność: Nieleczona chlamydia lub rzeżączka u kobiet może prowadzić do zapalnych chorób miednicy, które mogą zablokować jajowody i utrudniać zajście w ciążę. U mężczyzn nieleczona infekcja może wpływać na jakość nasienia i powodować problemy ze zdolnością prokreacyjną.
Powikłania w ciąży: Nieleczona infekcja STI u kobiety w ciąży może prowadzić do powikłań, takich jak przedwczesny poród, poronienie, zakażenie płodu.
Zwiększone ryzyko raka: Niektóre infekcje STI, takie jak HPV (wirus brodawczaka ludzkiego), mogą zwiększać ryzyko rozwoju raka szyjki macicy.
Diagnostyka
Diagnostyka chorób wenerycznych obejmuje szereg testów i procedur mających na celu ustalenie obecności lub braku objawów chorobowych oraz potwierdzenie obecności patogenu, który wywołuje infekcję. Poniżej przedstawiamy kilka najważniejszych metod diagnostycznych:
Badanie fizykalne: Lekarz może przeprowadzić badanie fizykalne w celu sprawdzenia obecności ewentualnych objawów związanych z infekcją patogenami, takich jak wykwity, zmiany skórne czy powiększone węzły chłonne.
Wywiad medyczny: Lekarz przeprowadzi wywiad medyczny, w którym zadaje pytania dotyczące m.in. kontaktów seksualnych. To pomoże w określeniu ryzyka wystąpienia infekcji.
Testy krwi: Testy krwi pomagają w wykryciu obecności wirusów lub przeciwciał przeciwko wirusom. Na przykład, test na HIV ma na celu wykrycie obecności antygenów wirusa HIV lub przeciwciał skierowanych przeciwko tym antygenom.
Badanie moczu: To badanie pomaga w wykryciu obecności patogenów, takich jak chlamydia czy rzeżączka. Pacjent dostarcza próbkę moczu, która jest analizowana w laboratorium. Najczęściej metodą PCR.
Badanie pod mikroskopem: Lekarz może pobrać wycinek tkanki z obszaru objętego infekcją i zbadać go pod mikroskopem w celu zidentyfikowania obecności mikroorganizmów.
Testy DNA/RNA – badania te wykorzystują technologię PCR do wykrywania obecności DNA lub RNA patogenu. Są one wysoce czułe i precyzyjne, pozwalają na dokładne zidentyfikowanie przyczyn infekcji.
Jeśli podejrzewasz, że masz infekcję przenoszoną drogą płciową, ważne jest, abyś jak najszybciej skonsultował się z lekarzem. Lekarz będzie mógł zlecić odpowiednie testy diagnostyczne i ustalić najlepsze leczenie w celu zwalczenia infekcji. Pamiętaj również, że choroby przenoszone drogą płciową mogą być bezobjawowe, dlatego regularne badania są ważne dla zachowania zdrowia seksualnego.
Więcej o testach DNA/RNA
Testy DNA/RNA są stosowane do wykrywania różnych infekcji, takich jak chlamydioza, rzeżączka, zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) i wirusem opryszczki (HSV).
Istnieją różne metody badania obecności patogenów wywołujących choroby przenoszone drogą płciową. Jedną z najczęściej stosowanych jest metoda real-time PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy).
Real-time PCR wykorzystuje specyficzne startery, które wiążą się z DNA/RNA patogenu. Jeśli próbka zawiera DNA/RNA danego mikroorganizmu, startery są w stanie go wydobyć i rozpocząć reakcję łańcuchową polimerazy, w wyniku której powstaje duża ilość skopiowanego DNA/RNA, co umożliwia ich wykrycie przez urządzenie diagnostyczne.
W przypadku badania infekcji przenoszonych drogą płciową, najczęstszym materiałem diagnostycznym są wymazy z narządów płciowych lub cewki moczowej. Analizowana może być również krew, mocz lub nasienie, w zależności od infekcji, którą się bada i objawów.
Testy DNA/RNA są bardzo czułym i skutecznym narzędziem diagnostycznym. Co ważne wysoka czułość tych metod umożliwia wykrycie nawet bezobjawowych infekcji, które jednak nadal mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia.
W naszym laboratorium w Olsztynie możesz wykonać kompleksowe badania diagnostyczne na obecność infekcji przenoszonych drogą płciową. Szczególnie polecamy pakiet STI7, w którym w jednym badaniu wykrywamy aż siedem najważniejszych patogenów przenoszonych drogą płciową. Zajrzyj do naszego cennika i skontaktuj się z nami.
